Wycieczka Szlakiem Stanisława Pawelskiego
16.04.2011 (sob.) Życiorys Stanisława Pawelskiego dystans 19 km



Zbiórka uczestników o godz. 10.00 na pętli autobusowej w Kijewie


Trasa Rajdu:

    

1. Kijewo (START)

 Rozległa dzielnica prawobrzeżnego Szczecina powstała w wyniku akcji kolonizacyjnej w XVIII w. Pierwotnie osada ta nosiła nazwę "Wał Grodowy" - bowiem w pobliżu znajdowało się słowiańskie grodzisko.
Przez pewien czas mieszkańcy Kijewa zajmowali się uprawą morwy i hodowlą jedwabników.
W 1945 roku o Kijewo toczyły się zażarte walki, które spowodowały znaczne zniszczenia w zabudowie.
W 1997 roku przy ul. Orlej w Kijewie poświęcono nowy kościół ( zdjęcie obok) pod wezwaniem św. Jadwigi Królowej. Projektantem świątyni był inż. Rozwarski. Budowla, wykonana z cegły, posiada charakterystyczną otwartą dzwonnicę.		  

2. Kijewko

  
Uroczysko leżące przy skrzyżowaniu nieczynnej linii kolejowej i Zbójnego Traktu - będącego przedłużeniem ul. Koziej. Przed wojną znajdowała sie tu stacyjka kolejowa oraz duża willa, hotel i restauracja. Zabudowania te uległy zniszczeniu w 1945 r.

3. pomnik C. L. Gene
Carl Ludwig Gene był przez ok. 30 lat leśniczym w Puszczy Bukowej. Był również jej miłośnikiem i propagatorem.
Zginął w niewyjaśnionych okolicznościach w 1893 r. (został najprawdopodobniej zastrzelony przez kłusownika).
Pomnik wzniesiono w 1894 r. - zachował się do dzisiaj w bardzo dobrym stanie.
fotografia pomnika
Fotografia pochodzi z książki A. Adamczaka i B. Kucharskiego: "Okolice Szczecina"
4. leśniczówka Kołowo

    

5. Gliniec - Ogród Dendrologiczny

Ogród, choć niewielki (powierzchnia 4 ha) jest jednym z najciekawszych w Polsce. Aktualnie rosną tu drzewa i krzewy, należące do ponad 600 gatunków i odmian.
Historia ogrodu sięga 1823 roku, gdy powstaly tu prywatne szkółki drzew, Rozwój ogrodu zawdzięczamy staraniom Carla Ludwiga Gene. W 1938 roku rosło tu 51 egzotycznych gatunków drzew i krzewów, w 1970 już tylko 23 gatunki. W następnych latach, dzięki staraniom Nadleśnictwa Gryfino i Arboretum SGGW w Rogowie liczba gatunków zaczeła systematycznie rosnąć.
6. Glinna - Cmentarz Żołnierzy Niemieckich

 

Cmentarz położony jest w pobliżu ogrodu dendrologicznego. Jego budowa ruszyła w 2000 roku, kiedy to na cmentarzu stanął trzymetrowy brzozowy krzyż. Ma tu spocząć ponad 20 tys. żołnierzy niemieckich. Do tej pory znalazły się tu szczątki ok. 10 tysiąca osób. Szacuje się, że na Pomorzu Zachodnim znajduje się od 60 do 80 miejsc, w każdym pochowanych jest ponad 50 żołnierzy. O wiele więcej może być mniejszych mogił. Na cmentarz mogą też trafić szczątki znalezione w przyszłości na terenie województwa pomorskiego. Cmentarz w Glinnej będzie kolejnym w Polsce, na który zostaną przeniesione szczątki niemieckich żołnierzy. Według źródeł niemieckich na terytorium Polski zginęło ich ponad 500 tysięcy.
Od stycznia 1990 roku upamiętniono groby żołnierzy niemieckich na trzech cmentarzach - w Joachimowie, Krakowie i Warszawie. W tym samym roku przeprowadzono rewaloryzację cmentarza żołnierzy z pierwszej wojny światowej w Przemyślu, następnie urządzono kwatery w Poznaniu, Mławce, Modlinie Twierdzy, Gdańsku oraz cmentarze w Siemianowicach, Polesiu i Ełku. Łącznie w latach 1990 - 2001 przeprowadzono w Polsce ponad 80 tys. ekshumacji.
Opracowano na podstawie artykułu "Rzeczpospolitej" z 08.11.2001

   
7. Dobropole Gryfińskie

 		wieś położona we wsch. części Puszczy Bukowej, 4 km od Starego Czarnowa. We wsi kościół neogotycki, z drugiej poł. XIX w. , granitowy oraz kilkanaście budynków ryglowych i szachulcowych.

[po prawej stronie - jeden z dwóch aniołków znajdujących się przy wejściu do kościoła w Dobropolu]

8. Śmierdnica (META)

  




Przebieg trasy rajdu z uwzględnieniem kolorów szlaków turystycznych
punkt etapowy:zz
zzzKijewozzz
START
zzKijewkozz
zzzpomnikzzz
Gene
leśniczówka
Kołowo
zzGlinieczz
Dobropole
Gryfińskie
Śmierdnica
META
kolor szlaku:








.

Stanisław Pawelski urodził się 19.09.1888 r. w Wieluniu koło Kalisza. Po zakończeniu nauki szkolnej rozpoczął pracę w aptece w Koninie. Po kilku latach podjął studia na na Wydziale Farmacji Uniwersytetu Warszawskiego (imatrykulacja nastąpiła 11.11.1917). Podczas studiów uczestniczył w wycieczkach krajoznawczych m.in. z Aleksandrem Janowskim - współzałożycielem Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego.

Był uczestnikiem Kampanii Wrześniowej, po zakończeniu której został aresztowany i wywieziony do oflagu w Górach Harzu (spędził tam ok. 12 miesięcy). Po powrocie do domu nadal pracował w służbie zdrowia, działał również w konspiracji pomagając partyzantom Armii Krajowej i zaopatrując ich w lekarstwa, żywność i środki opatrunkowe.

W 1945 r. został wywieziony do Związku Radzieckiego, udało mu się tam objąć funkcję zastępcy kierownika apteki. Z tego tytułu miał możliwość odbycia wielu długich podróży służbowych (zwiedził Moskwę, Kazań, był na Uralu). Po kilku latach wrócił do kraju i kierował apteką w Wieluniu. Przy nadarzających się okazjach wyjeżdżał na Ziemie Odzyskane.

W 1953 roku przyjechał do Szczecina i upodobał sobie to miasto zieleni, w następnym roku sprowadził tu na stałe swoją rodzinę, włączył się w działalność turystyczno - krajoznawczą, uzyskał uprawnienia przodownika turystyki pieszej (nr 564), i przewodnika turystycznego (nr 8/s) z prawem oprowadzania po terenie stoczni. Często organizował wycieczki dla młodzieży, w czym pomagała mu żona Emilia i córka Barbara W 1955 roku był współzałożycielem, a następnie aktywnym działaczem Koła Nr 1 PTTK, które później przekształciło się w Klub Turystów Pieszych "WIERCIPIĘTY"

Zmarł 16 kwietnia 1967 r., pochowany jest na Cmentarzu Centralnym. Córka Barbara jest nadal zaangażowana w działalność Klubu Tatrzańskiego. Imieniem Stanisława Pawelskiego nazwano szlak w Puszczy Bukowej wiodący z Kijewa do Ogrodu Dendrologicznego w Glinnej, oznakowany kolorem czerwonym.

Trasą tego szlaku wiedzie co roku wycieczka piesza klubu "Wiercipięty" nazwana imieniem Stanisława Pawelskiego i prowadzona dla uczczenia jego pamięci.

(Na podstawie "Regulaminu Wycieczki Szlakiem Stanisława Pawelskiego" opracowanego przez Zbigniewa Maciejowskiego w 2001 r.)