Trasa rajdu:

1. Pomorzany - duża dzielnica Szczecina położona nad Odrą, w południowym rejonie miasta. Składa się z części przemysłowej - leżącej bezpośrednio nad rzeką oraz z części mieszkalnej położonej na nadoodrzańskim tarasie.
W średniowieczu Pomorzany były wsią o charakterze rolniczo-rybackim, której centrum stanowił zachowany do dnia dzisiejszego kościół pw. św. Maksymiliana M. Kolbego. W 1253 r. wieś Pomorzany została włączona do Szczecina. W drugiej połowie XIX w. nastąpił  gwałtowny rozwój przemysłu  (powstały tu wówczas 4 wiatraki, wielki młyn parowy zbożowy połaczony z olejarnią, dwie duże cegielnie, fabryka mydła, fabryyka produktów chemicznych (jedna z największych w Prusach) oraz dwa browary. 

W 1847 r. przy dzisiejszej ul. Chmielewskiego rozpoczęto budowę gazowni miejskiej (pierwsze latarnie gazowe rozbłysły w Szczecinie w 1848 r.). Wraz ze zwiększającym się zapotrzebowaniem na gaz gazownia była cały czas rozbudowywana i modernizowana. W 1863 r. na najwyższym wzgórzu Pomorzan rozpoczęto budowę stacji pomp wraz z wieżą ciśnień.  Obecnie w wieży ciśnień ma swą siedzibę kościół pw. MB Jasnogórskiej. W  1879 r. przy ul. Powstańców Wielkopolskich został wybudowany szpital miejski W 1939 r. Pomorzany liczyły 5,5 tyś mieszkańców. Ze względu na swój przemysłowy charakter, Pomorzany  były intensywnie bombardowane  przez alianckie lotnictwo w czasie II wojny światowej (największy nalot miał miejsce 20.04.1943 r.). Wkrótce po wojnie odbudowano największe zakłady przemysłowe Pomorzan, natomiast  budownictwo mieszkaniowe wkroczyło tu dopiero w latach 60-tych, kiedy to na terenie Pomorzan powstały duże osiedla mieszkaniowe wznoszone w większości z wielkiej płyty.

Panorama Pomorzan z punktu widokowego przy ul. Klemensiewicza

2. Punkt widokowy przy ul. Klemensiewicza.

3.  Kościół pw. św. Maksymiliana Marii Kolbe - kościół powstał w  połowie XV w., zbudowany  został z kamieni i cegły. Był kilkakrotnie przebudowywany (1632, 1677,  1765). W połowie XIX w. powstało, zachowane do dnia dzisiejszego, ryglowe zwieńczenie wieży. Kościół po zniszczeniach wojennych  i po pożarze z 1956 r. został odbudowany w latach 1972-73 - przywrócono mu wówczas średniowieczny wygląd. Historyczne wyposażenie kościoła nie zachowało się. Zwraca uwagę zadbane otoczenie kościoła oraz ozdobne wejście na przykościelny dziedziniec strzeżone przez dwa gryfy

4.  Skwer  przy ul. Boryny  - dawny cmentarz dzielnicy Pomorzany, zlokalizowany pomiędzy dzisiejszymi ulicami Boryny, Jagny i  Budziszyńską. Data powstania tego cmentarza nie jest znana. Po raz pierwszy pojawia się on na planie Szczecina z 1908 r.  Po II wojnie światowej  został uporządkowany i zamieniony na skwer.  W 1996 r. ustawiono tu kapliczkę upamiętniającą zlikwidowany cmentarz.

5. Linia dawnej kolejki wąskotorowej - Kolej wąskotorowa została zbudowana w 1899 r. i wiodła z Casekow (Niemcy) poprzez Penkun do dzielnicy Szczecin Pomorzany (tory kończyły się przy Odrze niedaleko dzisiejszej elektrowni "Pomorzany"). Kolejka była wykorzystywana głównie do przewozu ziemiopłodów do aglomeracji szczecińskiej (zwłaszcza buraków cukrowych do cukrowni "Szczecin"). Długość trasy wynosiła 42 km, a szerokość toru 750 mm. Na odcinku Szczecin Gumieńce - Szczecin Pomorzany tory kolejki były trójszynowe - umożliwiające przejazd pociągów normalno- i wąskotorowych. Kolejka była czynna jeszcze pod koniec II wojny światowej.
Ze względu na przecięcie przez granicę państwową trasy kolejki, została ona zlikwidowana, za wyjątkiem odcinka Szczecin Gumieńce - Pomorzany na, na którym usunięto tylko trzecią szynę.

Skrzyżowanie ul. Ustowskiej z  trasą dawnej kolejki wąskotorowej

Na niektórych podkładach zachowały się jeszcze wyraźne ślady mocowania trzeciej szyny

6. Elektrociepłownia "Pomorzany" - Zbudowana w latach 1936 - 40; w czasie wojny poważnie uszkodzona, została (po gruntownej modernizacji) oddana do użytku w 1961 roku.  Obecnie elektownia posiada dwa nowoczesne bloki  energetyczne o łącznej mocy  134 MW  energii elektrycznej i 323 MW energii cieplnej. Elektrownia wyposażona jest w ultranowoczesny system jednoczesnego odsiarczania i odazotowania spalin z wykorzystaniem akceleracji wiązki elektronów (unikat na skalę światową). Projekt zrealizowany został we współpracy z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej w Wiedniu. Elektrownia dostarcza energię cieplną do sieci ciepłowniczej miasta Szczecina.

aaaaaaaaaaa

7. Ustowo - wieś leżąca na wysokim brzegu Odry, przy południowej granicy miasta Szczecina. Badania archeologiczne wykazały, że już w neolicie istniała tu osada ludności kultury pucharów lejkowatych. Pierwsza wzmianka o Ustowie pochodzi z XIII w. W tym też okresie zbudowano we wsi granitowy kościół, który nie dotrwał do naszych czasów (uległ zniszczeniu w czasie II wojny światowej). Niedaleko wsi znajduje się zbudowane w latach 1992-94 ujęcie wody pitnej dla Szczecina.

8. Kurów - wieś leżąca przy południowej granicy miasta. Pierwsza wzmianka w XIV w. We wsi rośnie potężny dąb zwany Dębem Zbójników. Według legendy istniał tu duży zamek rycerzy - zbójników napadających na kupców zmierzających do Szczecina. Sygnałem do ataku było podobno pianie koguta i stąd wzieła się (według legendy) nazwa wsi. W Kurowie, w dniu 26.04.1945 r. dowodzący wojskami radzieckimi gen Pawweł Batow przyjął niemieckiego burmistrza Szczecina, który poddał miasto. We wsi zachował się duży park podworski z wieloma gatunkami drzew  oraz zabudowania folwarczne Na jednej z wysp Międzyodrza nieopodal Kurowa znajduje się ptasi rezerwat "Kurowskie Błota" (utworzony w 1965 r. na obszarze 30 ha w celu ochrony miejsc lęgowych czapli i kormoranów)

aaaaaaa

Dąb Zbójników

9. Przecław - wieś podmiejska położona przy drodze ze Szczecina do Kołbaskowa. Badania archeologiczne wykazały, że już w VI w. istniała tu osada ludzka. Nazwa wsi wywodzi się od legendarnego założyciela - woja Przecławia, kasztelana Mieszka I . Kasztelan ów miał według legendy przyjmować pod rozłożystym dębem daniny od mieszkańców pobliskich osad dla Mieszka I. Dąb ten rośnie tu do dnia dzisiejszego (obwód 550 cm). We wsi wznosi się nowoczesny kościół pod wezwaniem Nawiedzenia NMP, wybudowany w latach 1992-93 według projektu Walentego Zaborowskiego.

Dąb Przecław

Panorama Przecławia