89 Rajd Promienisty

89 Rajd Promienisty

9.09.2007 (niedz.)		długość wycieczki : 12 km

Zbiórka: Police Rynek (pętla autobusowa) - godz. 10.00

Trasa rajdu:
1. Police - START Miasto liczy obecnie ok. 35.000 mieszkańców. Prawa miejskie otrzymało w 1260 z rąk Barnima I. Dynamiczny rozwój miasta nastąpił w latach 60-tych i 70-tych w związku z budową Zakładów Chemicznych "Police".		Fontanna - postać Sediny na pl. Bolesława Chrobrego
Warto zobaczyć:
gotycką kapliczkę z XV w., będącą pozostałością po kościele Mariackim, który spłonął w 1895 r. lapidarium - utworzone w 1998 r. na terenie przedwojennego cmentarza miejskiego. Zgromadzono tu ok. 100 nagrobków i innych elementów sztuki cmentarnej. pomnik papieża Jana Pawła II dzieło artysty plastyka Czesława Dźwigaja
	dawna kaplica na pl. Chrobrego.	Lapidarium

2. Trzeszczyn - wieś przy drodze Tanowo - Police. W północnej części wsi znajdują się anteny "Szczecin-Radio" - zapewniające łączność z załogami statków morskich.
Na zachód od wsi znajduje się, odsłonięty w 1967 r., pomnik ku czci ofiar obozów hitlerowskich. Autorem rzeźby jest Mieczysław Welter.

Rys historyczny fabryki benzyny syntetycznej w Policach

Już na początku XX w. Niemcy, nie posiadający własnych zasobów ropy naftowej, rozpoczeli prace nad technologią otrzymywania paliwa ciekłego z węgla kamiennego. Prace te zostały uwieńczone sukcesem dopiero w latach 20-tych. Autorem technologii przeróbki węgla w ropę był niemiecki uczony Friedrich Bergius (otrzymał za to Nagrodę Nobla w 1931 r.)
W 1938 r. rozpoczęto w Policach budowę fabryki benzyny syntetycznej o docelowej wydajności ok. 450 tyś. ton rocznie. Fabryka rozpoczeła produkcję w 1940 r. W 1944 fabryka zajmowała powierzchnię ok. 16 km kw., a pracowało w niej jednocześnie ok. 25 tysięcy osób. Zatrudnieni w niej byli (w okresie wojny) robotnicy przymusowi i jeńcy wojenni z Polski, Francji, ZSRR, Jugosławi Belgi i innych podbitych krajów Europy.

Przetrzymywani oni byli w
- obozach karnych:
-	Bremerhaven - obóz mieścił się na statku zakotwiczonym na jednej z odnóg Odry - Domiąży. Więźniami byli Polacy w liczbie ok. 1000 ludzi
-	Hagerwelle - w obozie przetrzymywano Polaków, Belgów, Francuzów, Litwinów, Rosjan - przeciętnie kilkaset osób
- obozach pracy przymusowej:
-	Nordlager - obóz powstał w1939 r. , po rozbudowie w 1942 r. składał się z 28 baraków zamieszkałych przeciętnie przez ok. 2800 ludzi.
-	Wullenweverlager - obóz założono w 1942 r. Więziono w nim ok. 3000 robotników z krajów zachodnich (od 1944 przebywali tu także internowani żołnierze włoscy)
-	Tobruklager - powstał w 1943 r. Początkowo przebywali tu robotnicy z Francji, Czech, Niemiec i Włoch, a potem z Holandii, Belgii i ZSRR. Obóz był stale rozbudowywany. W roku 1944 liczył 64 baraki, w których zamieszkiwało 9000 osób.
-	Pommerenlager - był to największy obóz pracy przymusowej, powstał w 1940r., kiedy to przywieziono pierwsze transporty Polaków z Bydgoszczy, Torunia i Łodzi. Po Powstaniu Warszawskim przybył tu kolejny transport Polaków w ilości 500 ludzi. W 1944 r. podczas alianckich nalotów, obóz został prawie doszczętnie spalony.
- filiach obozów koncentracyjnych:
-	Stutthof - obóz powstał w 1944 r. i składał się z 32 baraków . Liczba więźniów nie jest dokładnie znana, prawdopodobnie było ich ok. 6500. W obozie znajdowali się głównie Polacy i Rosjanie.
-	Ravensbruck - był to obóz kobiecy, w którym przebywało przeciętnie ok. 600-800 kobiet.

Informacje o fabryce benzyny syntetycznej w Policach i obozach pracy przymusowej (wraz z mapką) opracowano na podstawie książki Wiesława Gawła "Police. Rys historyczny" Police 1993

Pomnik ku czci ofiar obozów hitlerowskich dłuta Mieczysława Weltera
Inne dzieła tego twórcy to: pomnik Mikołaja Kopernika we Fromborku i Meksyku(!), pomnik Marii Konopnickiej we Wrześni, pomnik Chopina w Słupsku, monument w Muzeum Martyrologii Alianckich Jeńców Wojennych w Żaganiu.

Rozmieszczenie obozów na terenie Polic w okresie 1939-45
Objaśnienie oznaczeń:
FBS - fabryka benzyny syntetycznej
1- statek Bremerhaven
2 - Tobruklager
3 - Pommerenlager
4 - Hagerwelle
5 - Nordlager
6 - Wullenweverlager
7 - Stutthof
8 - Ravensbruck

3. Leśno Stare - niewielka osada w lasach Puszczy Wkrzańskiej. Przewodniki turystyczne z lat 60-tych XX w. informują o istnieniu w pobliżu Leśna Starego - Leśna Nowego. Osada ta aktualnie już nie istnieje. Istnieje natomiast inna osada o zbliżonej nazwie: Leśno Górne.
1
4. Pilchowo - META W Pilchowie warto zwrócić uwagę na kościół, zbudowany na przełomie XIII i XIV w., gruntownie przebudowany w XIX w. (z pierwotnej budowli zachowały się jedynie kamienne mury do wysokości parapetów). Obok dzwonnica o konstrukcji belkowej z dwuspadowym dachem z XIX w.